Dzisiaj o naprawdę prostych interwencjach i o tym, czy mogą one wpierać działania pro-ekologiczne. Pamiętajmy, że pomimo pandemii inne problemy ludzkości nie zniknęły.
W lutym w czasopiśmie Frontiers in Communication opublikowano opis badań niemieckiej grupy badawczej nad „szturchnięciami” minimalizującymi zużycie plastiku. Katherine Nelson wraz zespołem sprawdziła, czy proste pytanie zadane przez kasjerkę w sklepie spożywczym zmniejszy zużycie plastikowych siatek. Tak więc losowo dobrana część klientów i klientek, była pytana o to, czy chcą otrzymać plastikową torbę. Cześć osób płacących za zakupy nie była pytana o nic. Dodatkowo badaczka sprawdzała jak dobrze działają prawie bezkosztowe szturchnięcia, nakłaniające do bardziej pro-ekologicznych zachowań. W tym przypadku szturchnięciami były plakaty przy kasie, z dwoma wersjami przekazu mającego na celu ochronę oceanów. Pozytywny brzmiał: „Czy naprawdę potrzebujesz plastikowej torby? Zrezygnuj z niej! I ocalisz ocean!”. Negatywny natomiast brzmiał: Czy naprawdę potrzebujesz plastikowej torby? Zrezygnuj z niej! Lub zniszczysz ocean!”. Obu komunikatom towarzyszyło zdjęcia żółwia jedzącego plastikową torbę. Rolę tych wszystkich szturchnięć sprawdzono w badaniu eksperymentalnym.
Tak więc całe badanie składało się z 6 niezależnych warunków (klienci mogli zostać przydzieleni do jednej z tych 6 grup): niektórzy ludzie otrzymywali pytanie od kasjerki i widzieli pozytywny komunikat; inni otrzymywali pytanie, któremu towarzyszył negatywny komunikat, a jeszcze inni otrzymywali samo pytanie o plastikową torbę. Kolejne osoby nie były pytane przez kasjerkę, a płaceniu za zakupy towarzyszył pozytywny bądź negatywny komunikat. Wreszcie około 1/6 osób badanych nie była o nic pytana i nie widziała żadnego plakatu wzywającego do ochrony oceanów. Przeanalizowano zachowanie klientek i klientów w sklepie, który zgodził się na współpracę z badaczką.
Okazało się, że takie szturchnięcia zadziałały. Po pierwsze, pytanie sprzedawcy odgrywało większą rolę niż plakaty. Osoby, których po prostu zapytano, czy potrzebują plastikowej torby znacznie rzadziej ją brały, niż osoby, które płacąc za zakupy nie słyszały żadnych pytań. Dodatkowo, największy procent osób (58,06%) które odmówiły plastikowej torby zanotowano wtedy, gdy klientów pytano o torbę i przy okazji widzieli oni pozytywny przekaz („odmów i ocal ocen!”). Najmniej osób odmówiło plastikowej torby, gdy nie były one pytane i nie widziały żadnego komunikatu (30,03%).
Jest to kolejny przykład pokazujący, jak bardzo proste interwencje mogą wspomóc działania chroniące środowisko. Oczywiście takie szturchnięcia nie wystarczą. Samo zmniejszenie zużycia plastikowych toreb nie wystarczy. Jednak te i podobne interwencje są tanim, przejrzystym i łatwym (i jak wskazują badania skutecznym) sposobem, aby choć trochę ograniczyć zachowania przyczyniające się do niszczenia środowiska.
Link do oryginalnego artykułu:
https://www.frontiersin.org/articles/10.3389/fcomm.2020.610186/full
Zdjęcie autorstwa Anna Shvets z Pexels